Door B-cham Chandralall
Wat is er precies aan de hand?
Voor de doorsnee toeschouwer is de juridische voetbalwedstrijd tussen de verschillende deskundigen over het 8 decemberstrafproces moeilijk te volgen en begrijpelijk ook. Wij zijn per slot van rekening niet allemaal juridisch onderlegd. In simpele taal komt het hierop neer:
- Het besluit is door de krijgsraad (militair rechtbank) genomen om het 8 december strafproces weer op te pakken
- De Nationale Assemblee, althans de meerderheid, is van mening dat de krijgsraad hen heeft geschoffeerd omdat die weigert een wet toe te passen die is gemaakt met als doel kwijtschelding van verdere vervolging voor de verdachten in het strafproces in het belang van de maatschappelijke rust; De gewijzigde Amnestiewet van 2012
- De krijgsraad is van mening dat die wetswijziging niet van toepassing mag zijn omdat het is gemaakt terwijl het strafproces al gaande was en er dus inmenging heeft plaatsgevonden (artikel 131 lid 3 van de Grondwet van Suriname)
- De advocaten van de verdachten in het strafproces zeggen: “Nee meneer de rechter. U bent niet bevoegd dat besluit te nemen. U hoort de wet toe te passen. Indien u daar moeite mee hebt dan moet u het voorleggen aan het Constitutioneel Hof”. Alleen dat orgaan is bevoegd om wetten te toetsen op onverenigbaarheid (artikel 144 van de Grondwet van Suriname)
- De advocaten van de mensen van wie een dierbare om het leven is gebracht op 8 december 1982 zeggen: “de rechter heeft correct gehandeld omdat de wet ook stelt dat als een bepaling dat aan hem/haar wordt voorgelegd in strijd is met de mensenrechten de rechter bevoegd is die bepaling, dus de amnestiewet, naast zich neer te leggen” (artikel 137 van de Grondwet van Suriname)
- De advocaten van de verdachten doen dan een beroep op artikel 23 van de Grondwet dat stelt dat de mensenrechten ook beperkt worden in geval de staatsveiligheid in gevaar komt. Volgens hen was dat wel het geval in 1982 omdat de omgebrachte personen met een complot bezig waren om het bevoegd gezag, in dit geval het militaire regime, omver te werpen.
- Ook is de persoon, die momenteel hoofdverdachte is in het strafproces, president van het land die belast is met de uitvoerende macht van het land. Die mag niet vervolgd worden (artikel 90 van de Grondwet van Suriname).
- Er zijn nog tal van wetsproducten die voor- en tegenstanders van het strafproces inzetten om hun standpunten te beargumenteren. Inderdaad wordt het een gehaal en getrek. Het geheel zou minder complex zijn indien het Constitutioneel Hof was ingesteld. Aan de andere kant maken voorstanders van het strafproces zich ook zorgen om de invulling van het Constitutioneel Hof omdat deze door de politiek wordt bepaald. De rechters worden voorgedragen door het parlement en de president benoemd deze. De vrees bestaat dat er ‘Bouterse-gezinde’ rechters zullen worden voorgedragen door de coalitiefractie in het parlement.
Met deze acht punten in beschouwing nemende is de president misschien tot de conclusie gekomen dat er een constitutionele crisis is ontstaan. Maar was is precies een constitutionele crisis? Eerlijk gezegd weet ik dat niet precies. Bij navraag bij Irvin Kanhai, advocaat van een aantal verdachten waaronder Bouterse, is er hierbij sprake een soort onrust die is ontstaan tussen de verschillende machten in Suriname waarbij die niet meer in balans met elkaar fungeren. Ook dit begreep ik niet zo goed. Gelukkig nam hij de tijd om het even goed uit te leggen. (klik hier voor dat vraaggesprek).
Wat is er nog meer aan de hand?
Er is wantrouwen ontstaan. Bij de verdediging van de verdachten, maar ook bij de uitvoerende macht waar de president het gezag voert. Indien de krijgsraad het strafproces voortzet ervaart de uitvoerende macht dit als ondermijning door de rechterlijke macht wat nimmer het geval mag zijn. Indien de rechterlijke macht het strafproces stopzet heeft het zich laten beïnvloeden door spierballentaal van de uitvoerende macht en inmenging in een lopende zaak vanuit de wetgevende macht; althans dit is hoe respectievelijk de voor- en tegenstanders de huidige situatie met betrekking tot het strafproces zien.
We zijn inderdaad terecht gekomen op een vervelend moment in onze rechtstaat. Een situatie die de geschiedenisboeken zal ingaan. Hoe deze ontwikkeling beschreven zal worden voor het nageslacht is nog niet duidelijk omdat wij pas aan het begin van deze testcase zijn. Voorstanders van het strafproces zullen deze stelling echter niet ondersteunen omdat het voor hen zo klaar als een klontje is dat het strafproces voortgang moet vinden en dat de verdachten rustig moeten wachten op een uitspraak van de rechter. Die zijn niet afwijzend tegenover een eventuele verlening van amnestie nadat er vonnis is gewezen. De voorstanders laten er geen twijfel over bestaan dat een vonnis voor hen op dit moment belangrijk is om gerechtigheid te krijgen voor het leed dat hen is aangedaan.
Wat is de oorzaak van de ellende?
In de nacht van 7-8 december 1982 werden 15 relatief invloedrijke personen om het leven gebracht in Fort Zeelandia. Dit is intussen geen onthulling meer. Wat mij echter verbaast is hoe weinig interesse er is bij de doorsnee Surinamer is over de plek waar deze ‘moorden’ hebben plaatsgevonden. Het noodlot sloeg toe op de plek die bekend staat als Bastion Veere. Ik ken slechts een handjevol mensen die ooit naar de locatie is geweest. Ik had de eer om enkele weken terug een parlementariër naar Bastion Veere te brengen en wat uitleg te geven over de donkere geschiedenis van deze plek aangezien de persoon, net als een groot deel van de samenleving, er nooit is geweest. Het ligt op de open-plek boven aan de noordoostelijke zijde van het fort. Je kunt het niet missen. De kogelgaten in de muur aan de rivierzijde zullen meteen opvallen.
Ik ben er een paar keren geweest. Niet omdat ik het zo prettig vind, maar meer om mijn beeldvorming over deze zwarte bladzijde van onze geschiedenis goed te begrijpen. Het eerste dat mij opviel is hoe klein de plek is. Onwaarschijnlijk lijkt het mij dat er op deze locatie een geplande actie in groot verband kon hebben plaatsgevonden. De gruwelijkheden hebben zich dus in een kleine kring voltrokken; maar ik denk nu gewoon luid op na. De gevoeligheid van de zaak dwingt mij om niet verder te vertellen hoe de actie, met als gevolg de dood van de 15 mannen, mogelijk is uitgevoerd.
Een ding is duidelijk: die mensen zijn niet op de vlucht doodgeschoten en gelukkig mag ik in mijn redenering rekenen op steun van meneer Bouterse zelf die zei te twijfelen aan het verslag dat hij kreeg over de dood van de mensen. Hij kwam tot die conclusie later op die bewuste dag van 8 december 1982 toen hij het dagrapport bestudeerde.
In zijn zoektocht naar de waarheid heeft Sandew Hira, nabestaande van John Baboeram die ook op wreedaardige wijze om het leven werd gebracht, vernomen dat er filmbeelden beschikbaar zijn van de executies. Iemand heeft dus staan filmen hoe de 15 mensen gemarteld en gedood werden. Hira doet daarvan melding tijdens een persconferentie. (klik hier). Dit materiaal zou in Nederland terecht zijn gekomen en … ligt opgesloten in de archieven die het voormalig moederland tot en met 2060 heeft afgegrendeld. Ik vraag mij af waarom Holland deze beelden niet vrijgeeft indien zij er beschikking over heeft. Het heel 8 decemberdrama en alles er om heen zal met de snelste spoed zichzelf kunnen oplossen. Heeft Nederland iets te verbergen?
Er wordt door het toenmalig militair regime gesteld dat de slachtoffers helemaal niet onschuldig waren zoals beweerd wordt. De mensen zouden plannen beramen met als doel het ‘bevoegd gezag’ omver te werpen. In een land waar de macht in handen van militairen is wordt dit als hoogverraad beschouwd en volgt optreden conform militaire richtlijnen. Dit pakt meestal niet ‘levendig’ uit voor de ‘schuldigen’.
Hebben de slachtoffers tijdens de zware martelingen die zij moesten ondergaan misschien toegegeven met Nederlandse steun bezig te zijn met een plan om het militair regime omver te werpen? Zou uit de filmopname en ander materiaal, dat Nederland tot en met 2060 heeft weggezet, blijken dat Nederland de regisseur was van een geplande machtsovername door de latere slachtoffers? Wat heeft Nederland precies te verbergen? Waarom kwam de maatregel om de archieven die handelen over precies deze periode, geheim te houden?
De ‘onzichtbare’ machten
Toen de president op dinsdag 21 juni in het parlement stelde dat er machten zijn die chaos proberen te creëren in Suriname dacht ik bij mezelf: “Waar kletst hij nu weer over?”
Hetzelfde verhaal hoorde ik ook tijdens een ander gesprek met zijn raadsman Irvin Kanhai. Mijn eerste gedachte was dat zij een afleidingsmanoeuvre aan het forceren waren om Bouterse in een slachtofferpositie te werken. Achteraf bleek, na mij goed te laten informeren door zowel voor- en tegenstanders van het strafproces, dat zij er niet helemaal naast zaten. Over hun persoonlijke strijd tegen ‘machten’ wil ik liever niets zeggen, maar ik kom daadwerkelijk tot de conclusie dat er ‘machten’ zijn die proberen dit land internationaal voor schut te zetten en een antipropaganda voeren tegen Bouterse.
Ik ben geen pleitbezorger van die man maar het valt mij op dat de Nederlandse media, die overigens bijna allemaal min of meer banden hebben met de Nederlandse overheid, bijna klaarkomen bij het horen van de naam ‘Bouterse’. Hij is van grote politieke en commerciële waarde voor hen. In de journalistiek bestaat er een begrip dat men “agenda setting” noemt. Dit is de kracht van de media om te bepalen wat de samenleving denkt door hen te voeden met selectieve informatie. De uitleg van agenda setting kun je hier lezen. Ik geef een voorbeeld:
Hitler wordt gezien als een gevaarlijke gek die bijna een heel volk heeft uitgemoord. Hij was bevangen door de illusie dat het mogelijk was een perfecte ras te vestigen in de wereld: de Germaanse ras. Wat minder bekend is in de wereld is dat onder Hitler er een ongekende industriële revolutie gaande was in Duitsland. Toonaangevend was de Duitse technologie waarbij onder andere de eerste straaljager in de wereld werd gebouwd, de Messerschmitt Me 262. Ook was Hitler een gepassioneerde schilder die zich best kon meten met de top van Europa. Verder was hij een zeer lieve man voor zijn vrouw Eva Braun. Zij stierven een Romeo en Juliet-achtige dood.
Als iemand jou zou opsluiten in een kamer voor 20 jaren en alleen voeden met informatie over de goede daden van Hitler zou je, nadat je losgelaten werd, durven zweren dat de man een voorbeeldfiguur is geweest voor de wereld. Elke informatie die men je zou meegeven over zijn gruwelijke daden zou je willen verwijzen naar het rijk der fabelen of goed praten met een “maar”. Dat is wat men noemt agenda setting. Het is zeer gevaarlijk en bepaald wat en hoe mensen moeten denken. Het sterkste kernwapen ooit gemaakt zal zich niet kunnen meten met agenda setting. Het menselijk brein heeft ons tot goden op aarde gemaakt en wie in staat is om dat brein te besturen is… de God der goden.
Politieke waarde: De Nederlandse politiek heeft er baat bij om Bouterse af te schilderen als een monster om grip te blijven hebben op Suriname door invloed uit te oefenen via zijn tegenstanders. Als hij daadwerkelijk een monster is laten wij nu even in het midden. Echter is het de reinste onzin dat Suriname voor haar ontwikkeling afhankelijk is van Nederland. Dit land heeft nooit iets voor Suriname gedaan en heeft ook niet die intenties. De gelden die zogenaamd binnen komen zijn middelen waarop Suriname recht heeft nadat het land werd geplunderd en vervolgens in een hoekje gegooid als een verkracht klein meisje dat op zoek is naar… rechtvaardigheid en een schadevergoeding.
Tijdens het Nederlandse kolonisatietijdperk waren er inderdaad bloeiende ondernemingen in Suriname waaronder de suikerindustrie te Mariënberg en de rijstteelt in Wageningen. Ik moet erbij zeggen dat Wageningen zelfs een bloeiende voorbeeldstad was voor de regio. Er kwamen buitenlandse gasten per se naar Suriname om met hun eigen ogen te zien wat anderen hun hadden verteld over Wageningen. Na het vertrek van de kolonisator kwam alles in Surinaamse handen en begon de periode van verval. De Surinamers maakten er een potje van. Voor een deel is dit te wijten aan hun eigen stommiteit. Het ander deel is dat de Nederlanders ervoor hebben gezorgd dat Surinamers niet leerden hoe zij moeten managen. Tot en met 2016 hebben wij een managementprobleem in Suriname omdat het niet met de paplepel is ingegoten door onze moeder die in de wereld bekend staat als een geweldige manager. Ere wie ere toekomt: Nederlanders zijn toffe managers!
Het is jammer dat zij niets daarvan hebben overgedragen aan Surinamers ondanks hier meer dan 300 jaren de scepter te hebben gezwaaid. Bij alle grote bloeiende bedrijven werden Nederlanders ingezet als executieve bazen. Die werden speciaal gehaald vanuit het toenmalig moederland. Het is begrijpelijk dat na de onafhankelijkheid in 1975 alles als een kartonnen doos in elkaar tuimelde. Dit hadden de Nederlanders naar mijn opvatting zien aankomen. Ook waren zij ervan overtuigd dat de mensen die zouden overnemen in Suriname weer bij hun moeder zouden aankloppen voor hulp wat ook gebeurde. Nederland is een slechte moeder geweest!
Die heeft haar kind niet geleerd om zelfstandig te worden en te denken. Deze groeipijnen zijn nog altijd zichtbaar net als dat klein meisje dat verkracht werd en in een hoekje gegooid. Die trauma kom je moeilijk te boven. Weer staat Nederland op de loer…
Commerciële waarde: Hete nieuws heeft een waarde. Hete nieuws is meestal ook minder prettig of een opmerkelijke gebeurtenis. De Amerikaanse redacteur John Bogart (1848-1921) zei eens: “When a dog bites a man, that is not news, because it happens so often. But if a man bites a dog, that’s news.” Dit is de oorsprong van het gezegde: “Man bijt hond”
In het geval van Bouterse is hij de gebeten hond omdat het commercieel aantrekkelijk is voor de Nederlandse media om nieuwsverhalen over hem te publiceren. De kranten gaan als warme broden over de toonbank en de websites krijgen meer hits dan gebruikelijk. In de nieuwsberichten is het essentieel om bepaalde begrippen erbij te vermelden zoals: voormalige dictator, voormalig legerbevelhebber, hoofdverdachte, decembermoorden en drugssmokkel. Deze begrippen niet opnemen in het nieuwsartikel betekent een fatale nekslag bij de verkoop. Zelfs voor niet relevante onderwerpen over Bouterse is het nodig deze begrippen op te nemen. Een voorbeeld:
“Bouterse heeft vandaag een school geopend. De voormalige dictator, die ook hoofdverdachte is in het 8 decemberstrafproces, drukt de kinderen van de buurt op het hart om hun best te doen op school. De in Nederland veroordeelde drugssmokkelaar was vergezeld van de minister van Onderwijs. De krijgsraad heeft eerder deze maand de amnestiewet ter zijde gelegd en besloten om het strafproces te hervatten.”
BOEM! Uitverkocht!
De Nederlandse correspondenten in Suriname verdienen er dik mee. Er gebeurt zoveel in Suriname maar je ziet hen zelden op die evenementen. Echter schrik je soms om te zien hoeveel van deze correspondenten er werkelijk in Suriname rondlopen wanneer er ‘iets’ ergens zal plaatsvinden en Bouterse erbij is. Heel slecht gekleed en respectloos vertrappen onze vrienden de boel om een fotootje van hem of een soundbite van zijn stem te bemachtigen die zij met alle plezier kunnen doorsturen naar Nederland. KA-CHING! Money in the bank.
Met staat er niet bij stil, of beter gezegd, het scheelt hen erg weinig wat voor beeld zij bij het Nederlands publiek wekken over de man in kwestie, maar vooral het land waar hij de president is. Hierdoor ontstaat er bij de Nederlanders vaak een vertekend beeld over Suriname en dat vertaald zich weer naar wat er van de Nederlandse regering wordt verwacht als het gaat om de houding naar Suriname toe. Hiermee wordt politiek Den Haag de kaart in de hand gespeeld met betrekking tot de onzichtbare rekolonisatie van Suriname.
Praten we nog over het 8 decemberproces of iets anders?
Wie een hond wil slaan vindt altijd een stok. In dit geval is Bouterse of de gebeten hond of de stok om Suriname mee te slaan. Misschien is hij beide. Nogmaals, ik ben geen pleitbezorger van Bouterse maar dat zal niet iedereen willen geloven na het lezen van dit verhaal (misschien sprookje). Ook onze gedachten moeten gedekoloniseerd worden.
Daar gaat mijn visumaanvraag om naar Nederland te mogen afreizen… zucht 🙂
(Bij overname bronvermelding verplicht! )
B-cham Chandralall 